२०२२ मध्ये आर्थिक सुधारणा, चांगले उत्पादन यामुळे महागाईचा दबाव कमी होण्याची चिन्हे I

२०२२ मध्ये आर्थिक सुधारणा, चांगले उत्पादन यामुळे महागाईचा दबाव कमी होण्याची चिन्हे

वाढत्या किमतींनी ग्राहक वर्ग त्रस्त झाला असून खाद्यतेल, इंधन आणि इतर अनेक वस्तू या वर्षी महामारीच्या व्यत्ययांमुळे महाग झाल्या आहेत परंतु येत्या काही महिन्यांत महागाईचा दबाव कमी होण्याचा अंदाज आहे.

ग्राहक, किरकोळ तसेच घाऊक स्तरावर, कोरोनाव्हायरस संसर्गाचा प्रसार रोखण्यासाठी नवीन सामान्य नियंत्रणासह जगणे शिकत असल्याने, तज्ञांचे मत आहे की वाढलेली महागाई जास्त काळ टिकण्याची शक्यता आहे.

दुसऱ्या कोविड लाटेनंतर, विशेषत: एप्रिल-जून कालावधीत, अर्थव्यवस्था पुनरुज्जीवनाच्या मार्गावर आहे, परंतु ओमिक्रॉनचा उदय अल्पावधीत पुनर्प्राप्तीचा मार्ग अस्वस्थ करू शकतो.मागे वळून पाहताना, २०२१ हे वर्ष ग्राहकांसाठी एक वाईट वर्ष होते कारण त्यांना चढ्या किमतींचा सामना करावा लागला आणि अनेकांचे उत्पन्न, नोकरी तसेच व्यवसायात होणारे नुकसान देखील कमी झाले.

मुख्यतः कच्च्या मालाच्या उच्च किंमतीमुळे उत्पादित किंवा प्रक्रिया केलेल्या वस्तू, वाहतूक आणि स्वयंपाक इंधन, भाज्या, फळे, कडधान्ये आणि इतर, किंमती वाढत आहेत. तथापि, हळूहळू आर्थिक पुनरुज्जीवन होत आहे.

अनेक कंपन्यांनी कच्च्या मालाच्या वाढत्या किमती चा परिणाम स्वरूप प्रॉडक्ट च्या किमतीत वाढ केली ज्यामुळे घाऊक किंमत-आधारित महागाई नोव्हेंबरमध्ये सर्वकालीन उच्चांकावर गेली, तर किरकोळ महागाई देखील वाढली.स्वयंपाकाच्या तेलाच्या किमती वर्षभरात रु. १८० ते रु.२००/- पर्यंत वाढल्या.

विश्लेषक आणि तज्ञांना वाटते की चलनवाढ कायम राहील. तथापि, आर्थिक वाढ आणि सामान्य मान्सूनमुळे पिकांच्या चांगल्या संभाव्यतेत किमती कमी होण्यास मदत होईल.रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया, रेपो दराचे पुनरावलोकन करण्यासाठी किरकोळ चलनवाढ एक महत्त्वाचा घटक म्हणून विचार करते, त्यांनी ग्राहक किंमत निर्देशांक आधारित किरकोळ चलनवाढीचा दर पहिल्या सहामाहीपर्यंत सुमारे ५% वर येण्याचा अंदाज व्यक्त केला आहे.

जानेवारी २०२१ मध्ये ४% हुन कमी असलेल्या सौम्य पातळीपासून, किरकोळ चलनवाढीने २०२१ च्या मध्यात दोनदा ६% चा टप्पा ओलांडला, नोव्हेंबरमध्ये ते ५% ने घसरले.

दुसरीकडे, खनिज तेल, मूलभूत धातू, कच्चे पेट्रोलियम आणि नैसर्गिक वायूच्या किंमती वाढल्यामुळे घाऊक किंमत निर्देशांक आधारित चलनवाढ नोव्हेंबरमध्ये १४.२३% ने उच्चांकावर पोहोचली आहे.

RBI गव्हर्नर शक्तीकांत दास यांनी उच्च इंधन करांवर महागाईच्या चिंता व्यक्त केल्या होत्या आणि सरकारला कारवाई करण्याची सूचना केली होती. कारण यामुळे सामान्य नागरिकांचे वाईट रीतीने नुकसान होत आहे.तेलाच्या किमती जागतिक स्तरावर मोठ्या प्रमाणात वाढल्याने खाद्यतेलाचे दर वर्षभर उच्च राहिले.
वाढत्या किमतींवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी सरकारने क्रूड आणि रिफाइंड खाद्यतेलांचे आयात शुल्क अनेक वेळा कमी केले, असे केंद्रीय तेल उद्योग आणि व्यापार संघटनेचे अध्यक्ष सुरेश नागपाल यांनी सांगितले.कालांतराने, जागतिक पुरवठा साखळी सुधारेल अशी अपेक्षा करू आणि यामुळे महागाईला दिलासा मिळेल. भारतात, अजूनही मागणी वाढण्याऐवजी महागाई वाढलेली दिसते, असे त्यांनी नमूद केले.

पेट्रोल आणि डिझेलच्या किंमती – दोन मुख्य वाहतूक इंधने – नवीन विक्रम प्रस्थापित करत आहेत, वर्षभरात काही ठिकाणी १०० ते ११० रुपये प्रति लिटरपर्यंत किमती पोचल्या कारण सरकारने उत्पादन शुल्कात सतत वाढ केली आहे.

कर कमी करण्याचे वारंवार आवाहन करूनही सरकारच्या प्रतिसादाला खूप उशीर झाला. नोव्हेंबरच्या सुरुवातीला पेट्रोल आणि डिझेलवरील शुल्कात अनुक्रमे ५ रुपये आणि १० लिटरने कपात करण्यात आली, त्यानंतर अनेक राज्यांनी मूल्यवर्धित कर (व्हॅट) मध्ये कपात केली. “या रब्बी हंगामात भारतामध्ये तेलबियांचे बंपर उत्पादन होण्याची शक्यता आहे. खरिपाचे उत्पादनही चांगले झाले आहे.आम्ही येत्या काही महिन्यांत खाद्यतेलाची देशांतर्गत उपलब्धता वाढेल अशी अपेक्षा करतो. जागतिक बाजारपेठेतही घसरणीचा कल दिसून येतो. या सकारात्मक घडामोडींनी नवीन वर्षात आवश्यक स्वयंपाकाच्या तेलाच्या किमती वाजवी पातळीवर आणण्यास मदत केली पाहिजे,” असे COOIT चे नागपाल म्हणाले. .

मार्च २०२२ मध्ये संपणाऱ्या चालू आर्थिक वर्षात CPI महागाई ५.३% वर राहण्याची आणि नंतर एप्रिल-सप्टेंबर २०२२ दरम्यान आणखी ५% पर्यंत कमी होण्याची अपेक्षा RBI ने वर्तवली.पेट्रोल आणि डिझेलवरील उत्पादन शुल्क आणि व्हॅटमध्ये कपात केल्याने महागाईत कपात होईल, अशी आशा अलीकडेच आरबीआय गव्हर्नर यांनी व्यक्त केली.

भाग भांडवल बाजाराची सौंदर्यस्थळे – लेखक : डॉ. अमित बागवे (Basics of Share Market) ‘ई बुक’ मोफत वाचण्यासाठी किंवा खरेदी करण्यासाठी लिंक वर क्लिक करा .. धन्यवाद ! https://amzn.to/3idYtD7​

बदलत्या काळाची गुंतवणूक म्युच्युअल फंड : लेखक – डॉ अमित बागवे ‘ई बुक’ मोफत वाचण्यासाठी किंवा खरेदी करण्यासाठी लिंक वर क्लिक करा https://amzn.to/3jrjUSo